KURUMSAL AÇIK ERİŞİM VE KURUMSAL ARŞİV POLİTİKASI

BANDIRMA ONYEDİ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

                   KURUMSAL AÇIK ERİŞİM VE KURUMSAL ARŞİV POLİTİKASI

 

GEREKÇE

a)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesinde basılı ve elektronik ortamda erişilmekte olan akademik; çalışanların, (makale, kitap/kitap bölümleri, tez, proje, rapor, konferans bildirimleri, sunumlar, teknik dokümanlar, veri setleri, afiş, video kaydı vb.) bir araya toplanması, derlenmesi ve korunmasını sağlanması için ulusal ve uluslararası açık erişim standartlarına uygun bir Kurumsal Akademik Arşiv sistemi kurmak.

b)Uluslararası açık erişim standartlarına uygun oluşturulan Kurumsal Akademik Arşivi dünya bilim çevrelerinin hizmetine sunmak.

DAYANAK

a)Bu politika metni 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 4/c maddesi ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın 02.04.2014 tarih ve 36054236-806.02.04-06-19957 sayı yazısı ile ek belgesi Yükseköğretim Kurulu Yükseköğretim Açık Erişim ve Kurumsal Arşiv Politikası’na dayanarak hazırlanmıştır.

BAĞLAM

a)Açık erişim, bilimsel araştırmaları akademik yayımcılığın geleneksel abonelik modelinden farklı bir birimde paylaşmayı sağlayan aracılardan birisidir. Bu sistem akademik çalışmalara erişim konusundaki engelleri azaltmaya yönelik çabasıyla; bilimsel çalışmaları artırmaya ve eğitim içeriğini zenginleştirmeye yönelik önemli bir potansiyele sahiptir. Diğer yandan, yayın maliyetlerini yönlendirmekte ve böylece okuyucular, uygulamacılar ve araştırmacılar içeriğe ücretsiz olarak erişim sağlamaktadır.

b)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışanların açık erişimli olarak paylaşılması bu çalışmaların görünürlüğünü ve üniversitenin tanınırlığını arttırmayı mümkün kılarak yeni yapılacak araştırmalarda kamu ve özel sektörlerden daha fazla proje desteği sağlanmasına imkân sağlayacaktır. Bu nedenle, üniversite mensuplaşmaya ait akademik çalışmaların genel kitlelere ulaşabileceği bir açık erişim mekanizmasının kurulmasına karar verilmiştir.

AMAÇLAR

a)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bünyesinde kurulacak Kurumsal Akademik Arşiv Sistemi aracılığıyla üniversitemizde basılı ve elektronik ortamda üretilmekte olan akademik çalışmaların verilerini toplamak, derlemek ve paylaşılmasını sağlamak.

b)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların uluslararası açık erişim standartlarına uygun olarak derlenmesi ve Kurumsal Akademik Arşivimizde korunmasını ve kurumsal bellek oluşturulmasını sağlamak.

c)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların açık erişim sistemi aracılığıyla uluslararası standartlarına uygun olarak tüm dünyanın erişimine sunulmasını sağlamak.

d)Atama ve yükseltmeler ile diğer kurum içi değerlendirmelerde dikkate alınan bilimsel araştırmaların bünyesinde Kurumsal Akademik Arşivimizde saklanmasını sağlamak.

TANIMLAR

Bu, politika metninde adı geçen:

Açık Erişim: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nin bir mensubu tarafından gerçekleştirilmiş akademik çalışmaya ücret ödemeden, herhangi bir engelle karşılaşmadan, dijital ortamda erişebilmeyi ifade eder. Bu çalışmalar, akademik bir dergide yayınlanma hakkını kazanan makaleleri, tezleri, projelere ait çıktıları, kitap/kitap bölümleri, rapor, konferans bildirimleri/sunumlar, teknik dokümanlar, veri setleri, afiş, video kaydı ve açık ders materyallerini içerir.

Kurumsal Akademik Arşiv: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensuplarının araştırmaları, aldıkları fonlar ve yaratıcı faaliyetleri sonucu ortaya çıkan tüm çalışmaların arşivlenerek açık erişime sunulduğu sistemi ifade eder.

İvedi Arşivleme/Opsiyonel Erişim: Akademik çalışmaların birer kopyasının yayın tarihinden geç olmamak koşulu ile hakem denetiminden geçmiş birimlerinin ivedilikle Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde arşivlenmesi ve erişime açılması sürecini ifade eder.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Mensupları: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi akademik personeli, idari personeli yüksek lisans ve doktora öğrencileri ”Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Mensupları” olarak adlandırılmıştır.

Kişisel Arşivleme: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nin bir mensubunun entelektüel katkı sağladığı çalışmasını Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde depolanması sürecini ifade eder.

Ambargo: Araştırma sonuçlarının belli bir süre (6-12 ay arası ) erişime kapalı tutulmasını, ancak patent alınması durumlarında patent alındıktan sonra erişime açılmasını, ifade eder.

KAPSAM

a)Bu politika Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nce doğrudan ya da dolaylı olarak desteklenen ve üniversitemiz mensupları tarafından gerçekleştirilen tüm akademik çalışmaları kapsar. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensuplarının Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi dışında gerçekleştirdikleri çalışmaları istenirse Açık Erişim Sistemi’nde erişime sunulur.

b)Açık Erişim Sistemi ile Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensuplarının dağınık ortamda bulunan yayınlarının (makale, kitap/kitap bölümleri, proje, rapor, ders materyali, konferans bildirimleri/sunumlar, teknik dokümanlar, veri setleri, afiş, video kaydı, tez vb.) Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’ne kaydetmeleri ve bu kaynakların tüm paydaşlara telif haklarına dikkat edilerek sunulması sağlanır.

c)Eğer Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nin bir mensubunun akademik çalışması daha önce farklı bir açık erişim arşivinde depolanmışsa ve internet aracılığıyla erişebilir durumda ise Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde yeniden saklanmasına gerek yoktur. Eğer araştırmacı arzu ederse bu çalışmanın Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde saklanmasına da destek verilir.

İLKELER

1.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensubu akademik çalışmaların tam metin bir kopyasını ve ilgili yazının bibliyografik künyesini dijital ortamda Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı bünyesinde oluşturulacak Kurum Akademik Arşivi’ne teslim eder. Bu sürecin takibi Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığınca yapılır.

2.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensupları birden fazla kurumdan birden fazla yazarın iş birliği ile yaptıkları çalışmaları Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde depolayabilirler. Yayınların depolanmasından, yayımlanır için erişim konularının tanımlanmasından (açık erişim, ambargolu açık erişim, sınırlı erişim) ve sağlanan bibliyografik verilerin kalitesinden ilk yazar sorumludur.

3.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensupları, hakem değerlendirmesinden geçmiş ve bir dergide yayımlanması için onaylanmış makalesinin ve yayımlanmış konferans bildirimlerinin Kurumsal Akademik Arşiv sisteminde ivedi olarak arşivlenmesinden ve engeli bulunmayan söz konusu yayınların açık erişime sunulmasından sorumludur. Tamamen engellenmiş yayınlar dışında erişimi ambargo vb. koşullar nedeniyle sınırlandırılmış yayınlar ambargo süresi sonunda açık erişime sunulmalıdır.

4. a)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesince yönetilen yüksek lisans ve doktora tezlerinden elde edilen buluşlar için patent almak isteyen araştırmacılar, araştırmalarını Kurumsal Akademik Arşiv’de patent süresi bitiminde gecikmeli olarak açık erişime sunulacaktır. Bunun yanında tezleri destekleyen kurumlar ile yapılan sözleşmeler, ulusal güvenlik ve benzeri nedenlerden kaynaklanan açık erişime engel koşullar varsa, bu koşullar ortadan kalktıktan sonra tezler açık erişime sunulmalıdır.

 b)Açık erişime yönelik engeli bulunmayan yüksek lisans ve doktora tezlerinin müelliflerinden çalışmalarının Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşiv sisteminde açık erişime sunulabilmesi için ilgili Enstitü Müdürlüğünce taahhütname alınacaktır.

5.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensupları tarafından gerçekleştirilen kitap, kitap bölümü, projeler, araştırma raporları, anlaşma belgeleri, veri setleri afiş, video kaydı vb. yayınlar ivedilikle açık arşivde depolanır ve yasak erişime sunulur.

6.Telif hakkı olan araştırmalar için verileri kullanılabilir olduğunda, mümkün olan en kısa sürede arşivlenmeli ve bu üst veriler arşivleme anından itibaren Açık Erişim olmalıdır.

7.01 Ocak 2019 tarihinden itibaren atama ve yükselmeler ile diğer kurum içi değerlendirmelerde Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensuplarının Kurumsal Akademik Arşivdeki yayımlar dikkate alınacaktır.

8.Yasal koşullar çerçevesinde Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi mensubu akademik çalışmalarını yayımcılarla yapmış olduğu anlaşmaların koşullarını ihlal etmeyecek şekilde tüm dünyada bir lisans anlaşması ile elektronik bir kopyasını Açık Erişim Sistemi’nde depolanmaya onay (Akademik birim temsilcisine taahhütname verir) verir.

9.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bilimsel yayınlara açık erişimi teşvik eder ve yayınların açık erişimi dergilerde yayımlanması için destek verir. Depolamayı kolaylaştırmak, arşivin kullanılması için araştırmacıları eğitmek, telif hakları hakkında bilgi sağlamak, veri yönetim planlarını incelemek ve koruma planı geliştirmek için araştırmacılara yardımcı olur.

10.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Kütüphanesi, yayınların derlenmesi ve standartlara uygun olarak Kurumsal Akademik Arşiv sisteminde arşivlenmesi için üniversite mensuplarıyla koordineli olarak çalışır.

11.Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Kurumsal Akademik Arşiv sisteminin kurulumu, güncellenmesi, yedeklenmesi ve Yükseköğretim Açık Erişim Sistemi’ne açık erişim standartlarında veri aktarılması sürelerini koordine eder.

12.Dijital ortamda bulunmayan akademik araştırmaların Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı’na ulaştırılması halinde açık erişim sistemine aktarımı Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından yapılır.

LİSANSLAMA

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nin her mensubu entelektüel katkı sağladığı çalışmasının yasal koşulları çerçevesinde, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Açık Erişim Sistemi’nde yayımcılarla yapmış olduğu anlaşmaların koşullarını ihlal etmeyecek şekilde kamuya açık olarak dağıtım ve koruma prensiplerine uygun olarak depolanacağını kabul eder ve onaylar.

POLİTİKANIN ETKİN OLARAK UYGULANMASI

a)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörlüğü Kurumsal Akademik Arşiv politikalarının hazırlanması ve uygulanmasından sorumludur. Rektör gerektiğinde ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkların çözümünde ve politikada yapılabilecek değişiklikler konusunda da yürütücü görevini üstlenir.

b)Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörü Kurumsal Akademik Arşiv Danışma Kurulu kurulmasına öncülük ederek akademik birim, kütüphane ve bilgi işlem temsilcilerinden oluşan bu kurulun yürütücülüğünü üstlenir.

c)Kurumsal Akademik Arşiv Danışma Kuralları, Kurumsal Akademik Arşiv politikasının yürürlüğe girmesini takip eden ilk üç yıl içerisinde her yıl, bu üç yılın sonunda ise her üç yılda bir politikanın değerlendirilmesini gerçekleştirmekle yükümlüdür. Kurul gerekli gördüğü hallerde politikayı revize etme ve ya değiştirme aşamalarından sorumludur. Öneri ve görüşler Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’ne sunulur.

YÜRÜRLÜK

Kurumsal Açık Erişim ve Kurumsal Arşiv Politikası Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Senatosu tarafından kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer.